Zaterdag 22 januari vond de academische zitting  “10 jaar SVK Land van Loon” plaats in de Keizerszaal te Sint-Truiden. Naast mezelf als voorzitter en oprichter (samen met het ACW Zuid-Limburg) van deze vzw , nam ook de heer Swa Silkens van het Vlaams Overleg Bewonersbelangen en bevoegd deputé voor wonen Gilbert Van Baelen het woord. Volksvertegenwoordigers, burgemeesters, schepenen en tal van gemeente- en ocmw-raadsleden en afgevaardigden uit de welzijnssector kwamen opdagen. Ook eigenaars en huurders waren aanwezig om na de academische zitting het glas te heffen zowel op het 10 jarig bestaan alsook op het nieuwe jaar. Namens het provinciebestuur werd mij door deputé Van Baelen een fles Hasseltse graangenever aangeboden voor mijn 10 jarig voorzitterschap. Deze fles zal ongetwijfeld op de eerstvolgende raad van bestuur goed van pas komen. Ook het personeel werd in de bloemetjes gezet.

Toespraak 10 jaar SVK Land van Loon  22 januari 2010.

Geachte heer deputé,

Heren  burgemeesters, Ocmw-voorzitters, collega’s schepenen en raadsleden van gemeente- en ocmw-raden,

Afgevaardigden van de Limburgse SVKs, de sociale huisvestingsmaatschappijen, OCMW diensten en andere welzijnsactoren,

Leden van de Raad van Bestuur,

Beste eigenaars en huurders,

Geachte genodigden,

Als voorzitter van het svk Land van Loon wil ik jullie allemaal van harte welkom heten op deze academische zitting naar aanleiding van het 10 jarig bestaan van onze organisatie. Aangezien het ook onze gewoonte is om ieder jaar zowel onze huurders als de eigenaars van de woningen die we inhuren, uit te nodigen op een nieuwjaarsreceptie, hebben we van de gelegenheid gebruik gemaakt om beide heugelijke feiten te combineren en ik wil jullie dan ook namens de ganse Raad van Bestuur een voorspoedig 2010 toewensen met in de eerste plaats een goede gezondheid voor uzelf en voor iedereen die u dierbaar is.

Het loutere gegeven dat we vandaag een 10-jarig bestaan vieren, is een bewijs op zich dat een welzijnsactor, die direct gelinieerd is aan de woonproblematiek, een duidelijke reden van bestaan heeft. Wonen is een grondrecht voor iedere burger dat echter niet altijd even toegankelijk is voor iedereen.

In Vlaanderen beschikt iets meer dan  ¾ van de bevolking over een eigen woning. Met dit cijfer bevinden we ons in de kopgroep op wereldniveau. Dat neemt niet weg dat er nog heel wat medeburgers zijn die door allerhande omstandigheden zoals faillissement, zware ziekte, familiale problemen hun woning kwijt geraken. Mensen die in een financieel precaire situatie leven, slagen er nauwelijks in om ooit eigenaar te worden van een eigen woning.

Meer dan 15 % van de Belgische bevolking krijgt vroeg of laat te maken met armoede, toch een cijfer om even stil bij te staan. Deze mensen zijn extra kwetsbaar: ze zijn laaggeschoold, komen uit een gebroken gezin, worden ziek of invalide, komen zonder werk te staan.

Gelukkig bestaan er uitkeringen en bestaansminima in onze maatschappij maar toch zijn er in ons sociale zekerheidssysteem, dat alom geprezen wordt, nog mensen die door de mazen van het net vallen.

Beperktere kansen hebben in deze samenleving,  is niet alleen een kwestie van financiële problemen. Meestal is het een combinatie van meerdere factoren die vaak tegelijk aanwezig zijn: moeilijkheden in het onderwijs, beperktere tewerkstellingskansen, te klein inkomen, fiscale problemen, ongezonde huisvesting enz… Vele samenhangende problemen die tegelijk aanwezig zijn en die zowel de oorzaak als het gevolg zijn.

Deze kringloop van problematieken, de wijze waarop onze samenleving hierop reageert, de beperktere kansen die deze mensen krijgen, maakt het voor sommige gezinnen zeer moeilijk om dit te overstijgen.

Doordat ze een beperkt inkomen hebben, zijn ze genoodzaakt op zoek te gaan naar een, als ze die al vinden, goedkope woning. Dit zijn dan vaak vochtige, te kleine en onveilige woongelegenheden met beperkte of onvoldoende sanitaire voorzieningen.

Een sociale woning kan deze mensen al een hele stap vooruit helpen maar de reflex om zich tijdig in te schrijven en niet te wachten tot ze echt in de problemen zitten ontbreekt meestal en dan komt men op die  onwaarschijnlijke lange wachtlijst terecht.

Om al deze redenen nam ik in 1998, als toenmalig schepen van sociale zaken samen met enkele afgevaardigden van het ACW in Zuid-Limburg het initiatief om een nieuw sociaal verhuurkantoor op te richten, hetgeen tot dan een onbestaande dienst was in onze regio.

Een belangrijke datum was 3 februari 1999, het tijdstip waarop het Belgisch Staatsblad de oprichters en de statuten van deze nieuwe vzw vermeldt. Het werkgebied omvat de gemeenten Alken, Borgloon, Heers, Nieuwerkerken, Sint-Truiden, Gingelom, Wellen, Kortessem, Tongeren, Hoeselt , Bilzen, Voeren en Herstappe.

Het was ontzettend moeilijk om als nieuwe organisatie een plaats te verwerven op de privéhuurmarkt. Op 15 oktober 1999 was het dan eindelijk een feit: de eerste woning werd effectief gehuurd, een eerste contract werd getekend.

Bij Besluit van 9 januari 2001 wordt de vzw Land van Loon erkend als een sociaal verhuurkantoor. Hiermee was aan de eerste van de 3 belangrijke voorwaarden voldaan om in aanmerking te komen voor Vlaamse subsidies. Vanaf dan moest het grote werk nog beginnen. Voldoende financiële middelen zoeken om een voltijds personeelslid in dienst te nemen alsook minstens 30 woningen huren en onderverhuren in meerdere gemeenten. Op 12 september 2002 werd onze 30 ste woning verhuurd en waren alle voorwaarden vervuld om structurele subsidies van het Vlaams Gewest te bekomen.

Op 21 maart 2003 kregen we het heugelijke nieuws van toenmalig minister Gabriëls, dat ons subsidiedossier werd goedgekeurd.

Inmiddels zijn er 10 jaren voorbijgevlogen en zijn we er in geslaagd om de kaap van 100 woningen te halen, ja zelfs te overschrijden.

De actuele toestand van de woongelegenheden in de diverse gemeenten is  als volgt: Alken 6, Borgloon 10, Gingelom 11, Heers 12, Herstappe 2, Kortessem 1, Nieuwerkerken 2, Sint-Truiden 49, Tongeren 14, Wellen 1.

Dus in totaal 108 panden die op dit ogenblik allemaal verhuurd zijn. Jammer genoeg overstijgt de vraag het aanbod waardoor er 128 geldige kandidaat-huurders op de wachtlijst staan.

Ik kan u verzekeren dat het beheer van al deze woningen, met alle afspraken zowel met eigenaars, huurders, nutsmaatschappijen, herstelfirma’s, financiële verrichtingen enz… een niet te onderschatten opgave is. Ik sta dan nog niet stil met de zitdagen die in al de gemeenten worden gehouden en de prospectie van nieuw in te huren panden en de kleine herstellingen die we in eigen dienst uitvoeren.

Bij een goede organisatie is een goed netwerk onontbeerlijk. Personeelsleden die voor 100% opgaan in hun job en daarenboven kunnen rekenen op een goede samenwerking met de diverse  OCMW en/of gemeentediensten het  CAW de sociale huisvestingsmaatschappijen en nog vele ander welzijsactoren zijn de spil van de werking. En bij problemen kunnen we nog altijd terecht bij het VOB (Vlaams Overleg Bewonersbelangen) En als we ergens dreigen in de fout te gaan is er sinds kort nog de strenge maar rechtvaardige toezichter die aan ons svk  werd toegewezen.

Onze administratieve crew, in totaal 2,6 VTE zijnde Ghislaine, Kathleen, Katrien en Bea onze maatschappelijke assistente (één dag per week), samen met Marc onze halftijdse technieker allemaal zonder uitzondering van harte bedankt voor jullie inspanningen. We beseffen maar al te goed dat om alles nog goed draaiende te houden, er al een tijdje serieus aan de elastiek moet getrokken worden. We  onderzoeken,  in het kader van de opmaak van de begroting, of er mogelijkheden zijn om in een uitbreiding van ons personeelsbestand te voorzien.

In deze feeststemming maak ik mij echter ook zorgen en dit in het bijzonder om een groot aantal van onze huurders. Het huursubsidiebesluit is ongetwijfeld een schitterend gegeven in die zin dat er een tegemoetkoming in de huurprijs wordt voorzien waardoor het voor vele huurders haalbaar is geworden om een degelijke woning te huren. Deze maandelijkse toelage is voor de meeste huurders echter degressief en vermindert om de 2 jaar om uiteindelijk het 6 de jaar te eindigen op 60% van de initiële subsidie. Dit degressief subsidiesysteem wordt gehanteerd om de huurders te motiveren om zich maatschappelijk te verbeteren, waar op zich niets verkeerd mee is. Of dit in deze economische crisisperiode net voor deze doelgroep mogelijk is, heb ik mijn grootste twijfels. Mensen met een diploma zijn dezer dagen hopeloos op zoek naar een job, laat staan dat van deze kwetsbare groep kan verwacht worden dat ze zich in deze slechte tijden op dat vlak kunnen verbeteren. Op korte termijn zal voor een groot deel van onze huurders ook hun huidige betaalbare en degelijke woning door het wegvallen van een groot deel van de huursubsidie niet meer betaalbaar zijn en dreigen ze opnieuw in een uitzichtloze situatie terecht te komen.

Tevens wil ik de aandacht vestigen op het feit dat de uitbetaling van de huursubsidies veel te lang op zich laat wachten. Tussen de datum van aanvraag en de uitbetaling van de huursubsidie gaat gemiddeld een termijn van 4 maanden heen. Ofwel betekent dit voor onze huurders een financieel heel zware periode van 4 maanden ofwel schiet ons SVK deze gelden voor met alle gevolgen van dien als  de subsidie niet wordt toegekend.

Tot hier toch ook enkele kritische bedenkingen die ik wil overmaken aan de toezichthoudende overheid.

Mijn boodschap zit erop, ik wil nogmaals iedereen bedanken die op de een of andere manier in de voorbije 10 jaar heeft bijgedragen tot het resultaat waar we nu staan. Mijn collega’s bestuursleden zowel van de Raad van Bestuur als de Algemene Vergadering voor hun belangeloze inzet, ons personeel, het provinciebestuur,  gemeenten en OCMW besturen, alle welzijnsactoren,  de voogdijoverheid voor de jaarlijkse subsidie en in het bijzonder onze eigenaars voor het sociaal engagement want zonder jullie medewerking en vertrouwen zouden wij hier vandaag geen reden hebben om samen te zijn.

Filip Moers

voorzitter

22/01/2010